MỘT THỜI ÔNG TÁO VỀ TRỜI

MỘT THỜI ÔNG TÁO VỀ TRỜI

Hồi nhỏ, mình háo hức tết, háo hức làm mứt, háo hức gói bánh, và có một thứ mình trông đợi không kém giao thừa là đưa ông táo về trời. Sáng 23 âm lịch, mẹ đi chợ, mình ở nhà quét dọn lau chùi nhà cửa sạch sẽ tinh tươm từ ban thờ cho đến mọi ngóc ngách và dĩ nhiên là cái bếp phải sạch bóng. Để làm cho cái bếp sạch bóng thật không dễ dàng gì vì hồi đó đun củi trong bếp đất nung. Ấy vậy mà mình quét chùi làm cho nồi niêu lẫn bếp không còn miếng lọ nghẹ nào, bởi mẹ bảo nhà cửa và bếp có sạch thì ông táo về trời mới báo cáo tốt đẹp để năm mới nhà mình sẽ gặp nhiều niềm vui và may mắn! Tin sái cổ.

Ngoài cái chuyện tin vào điều mẹ nói, mình háo hức là còn bởi mình thực sự thích cái nghi lễ mà mẹ tiến hành. Mẹ bày kẹo thèo lèo cứt chuột, mấy trái quýt hồng bé bé vào hai cái dĩa con con, lọ hoa, ba chung trà bày lên ban thờ và ban ông táo ở bếp. Chân nhang cũ trong các bát nhang được rút hết ra, đem chất vun lên thành hình cái cây be bé trong một tàu lá chuối ở sân. Tàn nhang, mẹ đốt cái cây chân nhang kèm theo một tệp nhỏ giấy tiền vàng mã. Không thấy cá chép, mình đoán là vì nhà nghèo quá không mua nổi cá chép. Sau đó, dĩa thèo lèo cứt chuột và mấy trái quýt được dọn xuống, thú thật, đây mới chính là phần mà mình thích nhất trong ngày!

Miếng kẹo thèo lèo được làm từ đậu phộng, mè đen rang ngào với mạch nha, cắt miếng bằng ngón tay, cứng như cục đá, cắn miếng nào tưởng gẫy răng miếng đó. Cứt chuột là những hạt đậu phộng rang được áo bên ngoài lớp vỏ đường khô màu trắng, màu hồng. Cũng cứng không kém thèo lèo. Thỉnh thoảng cắn cái bụp, gặp hạt đậu hỏng bên trong có mùi ngai ngái hôi, nhai nuốt luôn. Thèm ngọt, thèm kẹo bánh, bọn trẻ nhà nghèo hầu như trông đợi cả năm cho đến tết để được thoải mái ăn kẹo bánh mứt. Niềm khao khát đó bỗng dưng được đáp ứng sớm hơn vài bữa nhờ có ngày đưa ông táo với gói kẹo thèo lèo thần thánh, còn gì hơn, còn gì bằng, có cần chi khác để dụ bọn trẻ ngoan ngoãn làm việc.

Lại nhớ, năm đó mẹ vắng nhà, mình lần đầu đi chợ sắm lễ đưa ông táo về trời. Lúc đó điều kiện kinh tế đã khá hơn. Mình cũng mua sắm trái cây, hoa, bánh, thèo lèo và một con cá chép hai ký thả vô chậu bày ra. Cũng hì hục dọn dẹp lau chùi, bày biện, thắp hương và sau khi tàn hương thì mình đem con cá chép vào đập đầu, mổ bụng, hấp hành, cuộn bánh tráng chấm mắm me! Mãi về sau này khi ra HN mới biết là con cá chép sau khi cúng xong phải đem thả ra sông hồ cho nó bơi đi chứ không phải là để thịt.

Cách đây vài hôm, thằng em có một stt nói rằng nó không hiểu được tại sao dân Việt lại tin vào cái truyền thuyết kỳ cục như vậy. Tại sao một con đàn bà giận chồng bỏ nhà ra đi, lấy chồng khác, chồng cũ đi tìm gặp lại, mời cơm nước, khi chồng mới về thì cô ta giấu chồng cũ vào đống rơm, chồng mới không biết nên đốt đống rơm, chồng cũ chết, cô vợ nhảy vào đống rơm chết theo, chồng mới cũng nhảy vào chết theo. Ba người được lên thiên đàng, ngọc hoàng ban chức thần táo phụ trách việc cai quản giữ gìn bếp lửa, hạnh phúc gia đình. Một câu chuyện lãng nhách, ba cái chết lãng nhách không vì xã hội không vì ai cả lại được phong thần và người đàn bà nói dối có một lúc hai chồng thì được phụ trách việc giữ gìn hạnh phúc gia đình!

Thằng em có những thắc mắc lý thú. Tôi cũng thấy câu chuyện truyền thuyết đó vô lý. Từ lâu tôi cũng không tin vào truyền thuyết. Nhưng như một đứa trẻ tin vào ông già Noen, đôi khi, những kẻ người lớn chúng ta cũng nên thả lõng lý trí mình một chút, kệ mẹ những suy luận, kệ mẹ những logic, kệ mẹ sự hoang đường dối trá trong truyền thuyết Việt, ta nhớ về miếng kẹo thèo lèo tuổi thơ chiều 23 tết, ngày đưa ông táo về trời, mà mẹ phải vất vả lắm mới mua được để chiều lũ con, là đủ thấy vui và hạnh phúc bởi ta có gia đình.

Thèm có chậu mai trước sân.